Martijn Akkerman (Alkmaar, 1952) is juwelenhistoricus en bij het grote publiek bekend als expert in het tv-programma Tussen Kunst en Kitsch. Hij is al op jonge leeftijd gefascineerd door sieraden en na zijn studie aan de Vakschool in Schoonhoven loopt hij stage bij de Apeldoornse juwelier Fabery de Jonge. Als juwelenhistoricus doet Akkerman onderzoek naar de geschiedenis en ontwikkeling van Europese juwelen en publiceert hij in (inter)nationale vaktijdschriften. CODA nodigde Martijn Akkerman uit om een keuze te maken uit de collectie sieraden van CODA. Zijn keuze is van 28 januari tot en met 12 mei 2024 te zien in de tentoonstelling Sprekende juwelen.

Bij het maken van zijn keuze uit de CODA collectie was draagbaarheid voor Akkerman een belangrijk criterium omdat hij persoonlijk graag ziet dat sieraden gedragen worden. Daarnaast laat hij met deze tentoonstelling zien dat het verhaal dat een sieraad vertelt voor hem belangrijk is; in zijn jonge jaren bovendien een van de voornaamste redenen om juwelenhistoricus te worden. Akkerman legt graag verbanden tussen heden en verleden: “Sieraden – juwelen – kunnen mooie, interessante en ontroerende verhalen vertellen. Daarom heb ik ook voor de tentoonstellingstitel Sprekende juwelen gekozen. Een juweel dat gedragen wordt, spreekt echter een andere taal dan het sieraad dat in een vitrine ligt en daarmee geen contact meer heeft met de drager en de omgeving. Door beide talen te leren spreken, wordt het mogelijk om een juweel juist te beoordelen. Dat geldt voor oud én nieuw. Het juweel is onlosmakelijk verbonden met de mens en moet voor mij dan ook een draagbare toevoeging zijn. Een link met het verleden met betrekking tot vorm, kleur, gebruik en inspiratie zorgen voor een duidelijke taal.”

Sprekende juwelen toont onder andere een aantal sieraden van Evert Nijland; een sieraadkunstenaar die zich laat inspireren door de (kunst)geschiedenis in brede zin en door schilderijen of historische sieraden uit de barok- en rococoperioden. Ook het werk van Felieke van der Leest is opgenomen in de tentoonstelling. Haar sieraden laten zich het best omschrijven als draagbare miniatuursculpturen; prachtige uitgevoerd, veelal goed draagbaar en nooit zonder verhaal. Soms op het scherpst van de snede maar meestal met een genereuze lach. Akkerman selecteerde voor Sprekende juwelen ook verrassend moderne sieraden van onder ander Marion Herbst, Gijs Bakker en Françoise van den Bosch waarmee hij voor het eerst in aanraking kwam toen hij als twintigjarige student een tentoonstelling zag met kunstenaarssieraden. Akkerman nam in deze tentoonstelling ook modesieraden op van onder Chanel, Schiaparelli en Kenneth Jay Lane; die modeontwerpers die het sieraad democratiseerden door glas en onedele metalen te gebruiken. Dit drukte niet alleen de prijs van het sieraad maar maakte het zo ook toegankelijk voor grotere groepen mensen.